Amerykanie mają Halloween, a Europejczycy wyznania katolickiego obchodzą Uroczystość Wszystkich Świętych. Tradycyjne obchody Święta Zmarłych odbywają się 1 i 2 listopada. To istotny element polskiej kultury. Warto wiedzieć, skąd wywodzi się ta tradycja i kiedy obchodzono Dzień Wszystkich Świętych po raz pierwszy.

Dzień Wszystkich Świętych był dniem upamiętnienia męczenników

Badacze i historycy ustalili, że pierwsze uroczystości z okazji Dnia Wszystkich Świętych miały miejsce już w starożytności. Początkowo organizowano uroczyste obchody na cześć chrześcijańskich męczenników, których w tamtych czasach było naprawdę dużo. Z tego względu Dzień Wszystkich Świętych przypadał na różne dni, gdyż o obchodach decydowano lokalnie. W IV wieku wierni świętowali Dzień Wszystkich Świętych około Wielkanocy. Obchody 1 listopada rozpoczęto dopiero w VIII wieku, a dokładnie w 741 roku. Tak przynajmniej wynika z dokumentów zachowanych z tamtego okresu. W tym szczególnym roku święto męczenników przekształcono w święto Jezusa, Maryi, apostołów, męczenników i wszystkich zmarłych wiernych. Święto ustanowił papież Grzegorz III.

Dlaczego 1 listopada?

Uważa się, że data 1 listopada została wybrana w odpowiedzi na pogańskie święto Samhain, obchodzone w tym dniu przez plemiona Anglosasów i Franków. Papież Grzegorz III być może chciał zastąpić pogańskie święto odpowiednikiem katolickim. Tymczasem z powodu wyboru tej konkretnej daty zaczęto uważać, iż Wszystkich Świętych to uroczystość zaczerpnięta z pogańskich zwyczajów. Niektóre odłamy religii chrześcijańskiej, w tym świadkowie Jehowy, nie obchodzą 1 listopada właśnie ze względu na niejasne pochodzenie święta.

Co ciekawe, Dzień Wszystkich Świętych jest w Polsce potocznie określany Świętem Zmarłych. Warto wiedzieć, iż to określenie wprowadzono w czasach PRL. Ówczesna władza nie przepadała za religią, dlatego robiła wszystko, by 1 listopada stał się świecką tradycją.