W samym sercu Wyszkowa, przy ulicy 3 Maja, stoi niezwykły świadek historii – barokowy Obelisk Wazów. Ten majestatyczny monument, wykonany z czerwono-brązowego marmuru, jest nie tylko najstarszym zabytkiem miasta, ale również jednym z najstarszych świeckich pomników na Mazowszu. Jego historia jest ściśle związana z dynastią Wazów i ich obecnością w tym nadbużańskim mieście.

Historia powstania

Obelisk został wzniesiony po 1655 roku na polecenie króla Jana Kazimierza, który chciał w ten sposób upamiętnić swojego zmarłego brata – Karola Ferdynanda Wazę. Ten niezwykły pomnik zaprojektował włoski architekt Jan Baptysta Gisleni, pełniący funkcję nadwornego architekta dynastii Wazów w Polsce. Co ciekawe, jest to drugi najstarszy świecki pomnik w Polsce, zaraz po Kolumnie Zygmunta III Wazy w Warszawie.

Architektura i symbolika

Monument zachwyca swoją prostotą i elegancją. Wykonany z lokalnego czerwono-brązowego marmuru, składa się z wysokiego cokołu ozdobionego z czterech stron płaskorzeźbami przedstawiającymi herb dynastii Wazów – snop zboża zwieńczony koroną. Na szczycie obelisku znajduje się charakterystyczna kula z podwójnie przekreślonym krzyżem.

Symboliczne znaczenie

Według niektórych przekazów, podwójny krzyż na szczycie obelisku może być związany z zarazą, która nawiedziła miasto w XVII wieku. Inne źródła sugerują, że obelisk mógł zostać wzniesiony dla upamiętnienia zjazdu dwóch królewiczów w Wyszkowie. Niezależnie od interpretacji, monument ten pozostaje cennym świadectwem obecności dynastii Wazów na ziemiach polskich.

Ciekawostki historyczne

W Wyszkowie istniał niegdyś drugi, bliźniaczy obelisk, który stał przy drodze do Ostrowi Mazowieckiej. Niestety, został zniszczony w XIX wieku. Jego fragmenty, odnalezione na placu kościelnym przy kościele św. Idziego, zostały niedawno zabezpieczone i są obecnie przedmiotem prac konserwatorskich.

Informacje praktyczne: – Lokalizacja: ul. 3 Maja 14, 07-200 Wyszków – Zwiedzanie: obiekt dostępny całodobowo – Wstęp: bezpłatny – Dojazd: dogodny dojazd samochodem, parking w pobliżu – W okolicy znajduje się park miejski im. Karola Ferdynanda Wazy

Okolica

Obelisk znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie parku miejskiego im. Karola Ferdynanda Wazy, gdzie można odpocząć podczas spaceru alejami lipowo-akacjowymi. To doskonałe miejsce, by rozpocząć zwiedzanie historycznego centrum Wyszkowa.

Podsumowanie

Obelisk Wazów to nie tylko zabytek o wyjątkowej wartości historycznej, ale również symbol świetności dawnego Wyszkowa. Jego obecność przypomina o czasach, gdy miasto było ważnym ośrodkiem na mapie Mazowsza, a jego losy splatały się z historią królewskiej dynastii Wazów. Dziś stanowi on nie tylko atrakcję turystyczną, ale przede wszystkim bezcenne dziedzictwo kulturowe regionu.